Śmiałe wizje, rzeczywistość, szanse na przyszłość. Ewolucja układu przestrzennego modernistycznego wielorodzinnego zespołu mieszkaniowego na przykładzie osiedla Retkinia w Łodzi

Tomasz Krystkowski

doi:10.37190/arc250103

Streszczenie

Modernistyczne wielorodzinne osiedla stanowią miejsce zamieszkania około ośmiu milionów Polaków. W Łodzi niemal połowa liczby mieszkańców żyje na takich osiedlach. Zespoły te, realizowane na ogromną skalę od lat 60. XX w. do czasu transformacji ustrojowej w 1989 r., będą jeszcze przez długie dekady odgrywały ogromną rolę w strukturze przestrzennej miasta.

Przedmiotem artykułu jest Retkinia – największe łódzkie osiedle. Realizowane od początku lat 70. XX w. zasadniczy kształt uzyskało na przełomie lat 80. i 90. XX w. Celem autora pracy jest przybliżenie ewolucji formy przestrzennej osiedla. Począwszy od śmiałych wizji architektów kreślących tętniące życiem centra handlowo-usługowe osiedla, zindywidualizowane przestrzenie publiczne, zielone tereny rekreacyjne o bogatym wyposażeniu czy eksperymentalne obiekty, po znacznie uboższą realizację – układ przestrzenny pozbawiony wielu istotnych elementów, w latach późniejszych uzupełniany i dostosowywany do bieżących potrzeb, a jednocześnie ciągle „nieukończony”.

Badanie oparto na kwerendzie archiwalnej, analizie i ocenie własnej przestrzeni osiedla (wzajemne relacje zabudowy, przestrzenie publiczne i ich wyposażenie, układ komunikacyjny) oraz studiach literatury przedmiotu.

Wyniki wskazują, że istniejący układ przestrzenny daje wiele możliwości przekształceń w kontekście aktualnych potrzeb mieszkańców oraz wyzwań współczesności.

Podgląd pełnego artykułu jest możliwy wyłącznie na większych ekranach.